Gisteren (of de dag daarvoor) was ik wat aan het rijden in de auto en ineens begonnen de presentatoren een ontzettend leuk verhaal te vertellen. Het ging over de verschillende varianten van onze Nederlandse 'r'. Ik vond het een enorm leuk stukje om te horen, vooral omdat het niet de eerste keer was dat het mij opviel. Iedereen spreekt de 'r' anders uit en ik vind het leuk dat het nu ook eens een beetje in het nieuws gebracht wordt!
Helaas kan ik mij niet meer herinneren op welke radiozender ik dit stukje hoorde. Ik had graag een linkje geplaatst zodat jullie het ook konden luisteren. Maar na wat zoeken en struinen kwam ik erachter dat ook veel nieuws pagina's een stukje over de 'r' geschreven hadden! Ben je nou benieuwd naar een artikel hierover? Ik zet hieronder twee linkjes neer!
Rollend of vanuit de keel, Nederlanders zijn dol op de rrrrrrrrrrrrr.
De 'r' van een briesend paard, die hebben wij niet.
Ik raad het jullie zeker aan om de bovenstaande artikelen eens door te lezen! Waarschijnlijk komt het bijna iedereen wel bekend voor. Ook bevatten beide artikelen erg leuke video's en spraakfragmenten!
Het is best apart dat wij allemaal een andere 'r' hebben. Alleen in Nederland al kan de 'r' in wel twintig verschillende manieren worden uitgesproken! Maar we zijn niet het enige land waar we zo creatief omgaan met deze letter. In landen over de hele wereld spreekt men de letter 'r' in verschillende manieren uit. Naast de twintig manieren die wij in Nederland kennen, zijn er dus nog veel meer manieren! Zo heb je bijvoorbeeld het briesende paard waarbij de 'r' wordt gemaakt door met je lippen te trillen.
In Nederland hebben we dus veel verschillende manieren om de 'r' uit te spreken. De meest voorkomende manieren:
- De getrilde tongpunt r
- De getrilde huig r
- De Gooische r
- De klinker klinkende r
Zelf ben ik van alle markten thuis. Ook al ben ik opgegroeid met de getrilde tonpunt r, ik gebruik toch ook vaak de getrilde huig r en de Gooische r. Het ligt er net een beetje aan wat voor woord het is en waar de letter zich in het woord bevindt. Om even wat voorbeelden te geven:
Paard spreek ik uit met de Gooische r terwijl ik het woord bijvoorbeeld weer uitspreek met de klinker klinkende r. Opvallend is dat ik bij woorden als beschrijven de 'r' helemaal niet uitspreek. Ook spreek ik vaak in een woord meerdere keer een andere 'r' uit. Denk hierbij aan het woord verwerken. Ik begin dit woord met een getrilde tongpunt r maar eindig het woord met een Gooische r.
Zoals ik net al zei ben ik opgegroeid met de getrilde tongpunt r en daarom spreek ik de meeste woorden ook uit met die 'r'. Meestal zijn dit de woorden waar de 'r' als eerste of als tweede staat. Dus woorden zoals bril, creatief, vreemd en gras. In de bovenstaande artikelen was ook te lezen dat de een andere 'r' vaak snel overgenomen wordt. Ik denk dat dit onder andere bij mij ook het geval was, aangezien ik op de middelbare school ook pas echt met die Gooische r begon te praten.
Nu ben ik ook wel benieuwd, met welke soort 'r' praten jullie normaal en met welke 'r' ben je opgegroeid?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten